نگاه انسان هزاره‌های قبل به مرگ چه بوده است؟
ما از کجا آمدیم؟ سرانجام ما چه خواهد شد؟ گورها و گورستان‌ها بیشتر از آنکه مکانی برای تدفین و به خاک سپردن مردگان باشند بخشی از اندیشه و معمای غیرقابل حل انسان نخستین از هزاره‌های دور تا به الان بوده است.
به گزارش خبرنگار ایلنا، هنوز نمی‌دانیم که انسان‌های نخستین با مردگان خود چه کار می‌کردند؟ آن‌ها را به خاک یا به آب می‌سپردند؟ یا آن‌ها را رها می‌کردند؟ شاید هم برای آن‌ها اشک می‌ریختند و اجسادشان را نگاه می‌داشتند. با اینکه باستان‌شناسان هزاران گور باستانی را کاوش کرده‌اند ولی از این سوالات در هاله‌ای از ابهام باقی مانده است.
مطالعات و کاوشهای باستان‌شناسی نشان می‌دهد که از حدود ۱۵ هزار سال پیش مردگان با مراسم ویژه به خاک سپرده می‌شدند. براساس یافته‌ها و مطالعات خانم دوروتی ا. ا. گارود و دکتر رالف. س. سولکی در غار شنیدار که محل زندگی انسان نئاندرتال گونه دیگر از انسان بوده است، شواهدی یافت شد که بر اساس آن آثار متعلق به مرد نئاندرتالی را یافتند که با مراسم ویژه تدفین و به خاک سپرده شده بود به طوری که بالای سر آن اجاقی ساخته شده بود.
این باستان‌شناسان در یافته‌های خود با نتایج جالبی از این تدفین مواجه شدند. براساس آزمایشاتی که روی دانه‌های گرده خاک‌های اطراف اسکلت صورت گرفت مشخص شد که هنگام تدفین این مرد خانواده‌اش جسدش را با دسته‌هایی از گل‌های خودرو اطراف غار پوشانده اند.
علیرضا فرزین یکی از پژوهشگرانی است که در گورستان‌های لرستان مطالعات زیادی انجام داده است. او در کتابی با همین عنوان به نقل از ریش سفیدان روستای خوشناموند لرستان می‌گوید: سالهای پیش زمانی که مرده‌ای را به خاک می‌سپاردند برای اینکه درون قبر خوشبو شود و خاک روی مرده نریزد از اطراف گورستان گل و گیاه می‌چیدند و روی آن می‌گذاشتند و بعد از آن تخته سنگ‌های نسبتا بزرگی درون گور می‌گذاشتند و روی آن خاک می‌ریختند و تا سه شب برای دور کردن اجنه برروی گور آتش روشن می‌کردند.
اما وقتی انسان در دشت‌ها مستقر شد مردگان را پس از آنکه با قشر نازک محلول گل می‌پوشاند در حصیر به صورت جمع شده می‌پیچید و همراه با تزئینات شخصی در زیر کف اطاق‌ها دقیقا در محل زندگی خودشان و در چاله‌ای کم عمق در حالت نشسته دفن می‌کرد. در همین دوره کنار اجساد تزئینات شخصی مانند مهره و ظروف سفالی و ظروف سنگی هم قرار می‌دادند.
انسان‌ها در هزاره‌های قبل زندگی انسان پس از مرگ را کاملا از جنبه مادی نگاه می‌کردند. به همین دلیل مراسم تدفین در خیلی از گورهای باستانی با آداب خاص همراه بود و برای مرده ظرف مخصوص آب و غذا و دیگر متعلقاتش را می‌گذاشتند. چراکه تصور می‌کردند انسان مرده در جایی دیگر با همین نیازها زندگی خواهد کرد.
